Predsedniku Vlade Republike Srbije Milošu Vučeviću
Poštovani gospodine Vučeviću,
Obraćamo Vam se kao članovi Saveta za stvaranje podsticajnog okruženja za razvoj civilnog društva u Republici Srbiji, obrazovanog odlukom Vlade od 29. septembra 2023. godine (u daljem tekstu: Savet). Kao članovi savetodavnog tela Vlade, naše je prvo zaduženje da Vas informišemo i savetujemo u vezi sa stanjem i pravnim okvirom u oblastima osnovnih građanskih sloboda (slobode udruživanja, slobode okupljanja, slobode izražavanja) i građanskog aktivizma. Takođe, u našem mandatu je da razmatramo i zauzimamo stavove o aktuelnim pitanjima koja se odnose na delovanje civilnog društva i zaštitu ljudskih prava.
Srbija u velikoj meri može da se pohvali svojim zakonskim okvirom za poštovanje osnovnih ljudskih sloboda i prava i nastojanjem zakonodavaca da naše društvo učine ravnopravnim za sve njene građane i građanke. Podsećamo da kao konstitutivni element svake demokratske države, civilno društvo ima svoju važnu ulogu u najrazličitijim oblastima društvenog delovanja, podstičući, kreirajući i sprovodeći brojne aktivnosti značajne za građane i građanke. Pored toga, civilno društvo ima važnu ulogu u unapređenju stanja u brojnim reformskim procesima koje Srbija sprovodi u procesu pristupanja Evropskoj uniji. Zbog ovakve uloge civilnog društva, ugroženost njegovog delovanja trajno narušava demokratiju odnosno princip učešća, otvorenosti i inkluzivnosti u donošenju odluka i procesu kreiranja javnih politika.
Naša je odgovornost kao članova Saveta iz redova civilnog društva da Vam ukažemo na brojna kršenja osnovnih građanskih sloboda i uznemirujuće kampanje koje pojedini mediji vode protiv civilnog društva. U prethodne dve nedelje, pojedini mediji pružajući netačne informacije i iznoseći neutemeljene tvrdnje zasnovane na manipulaciji podacima o finansiranju i radu organizacija civilnog društva, omalovažavaju dosadašnje napore i ostvarene rezultate civilnog sektora. Veliki broj organizacija civilnog društva protiv kojih se vodi ova kampanja je učestvovalo ili učestvuje u radnim grupama za izradu strategija, zakona, propisa ili drugih akata koji se donose u okviru procesa pristupanja Srbije Evropskoj uniji.
Napadi na rad civilnog društva od strane ovih medija u kojima se iznose lažne optužbe u vezi sa ciljevima njihovog finansiranja od strane donatorske zajednice i iznose lični podaci zaposlenih u ovom sektoru, opasan je pokušaj manipulacije javnošću. Ovde treba još jednom podsetiti da projekte zvaničnih organa javnih vlasti, uključujući i Vladu Republike Srbije, podržavaju isti donatori koji podržavaju rad napadnutih organizacija civilnog društva i to u višestruko većim iznosima od onih kojima se podržava rad civilnog sektora u Srbji. Na ovaj način se kreira negativna slika o civilnom društvu i na nišan stavlja veliki broj ljudi koji pošteno rade u organizacijama civilnog društva i koji su svojim predanim radom dali doprinos važnim reformskim procesima u ovoj državi kojima su unapređeni životi miliona građana.
U istom periodu, u prostorije Ministarstva unutrašnjih poslova privedeno je ili pritvoreno 33 građana i građanki zbog legalnog i legitimnog izražavanja neslaganja sa pojedinim odlukama vlasti. O statusu njihovih predmeta javnost nije obaveštena što stvara atmosferu zastrašivanja i straha kod svih građana i građanki u Srbiji.
Kao članovi savetodavnog tela Vlade Republike Srbije, upućujemo Vam javni predlog da u najkraćem roku:
- Javno osudite napade na građansko društvo i podsetite na prirodu njegove funkcije i doprionos očuvanju i osnaživanju demokratije, vladavine prava, zaštite, unapređenja i promocije ljudskih prava
- Pružite, u funkciji predsednika Vlade Republike Srbije, javnu podršku radu Saveta za stvaranje podsticajnog okruženja za razvoj civilnog društva Vlade Republike Srbije i njegovim naporima kao i naporima drugih organizacija civilnog društva i organa javnih vlasti na unapređenju podsticajnog okruženja za rad i razvoj civilnog društva u Srbiji
- Sazovete posebnu sednicu Vlade ili omogućite da se na prvoj redovnoj sednici Vlade predsednik Saveta za stvaranje podsticajnog okruženja za razvoj civilnog društva obrati članovima Vlade i predstavi rad Saveta i doprinos organizacija civilnog društva u Srbiji tekućim reformskim procesima u Srbiji
Donošenjem rešenja od 22. avgusta 2024. godine o imenovanju novih članova Saveta ispred organa državne uprave, država je nedvosmisleno pokazala da u nevladinom sektoru vidi partnere za razgovor i saradnju u cilju donošenja što kvalitetnijih odluka na dobrobit čitavog društva. U tom pravcu, verujemo da ćete razmotriti i postupiti po gore navedenim predlozima i tako ukazati na potrebu podrške daljem razvoju dijaloga i saradnje civilnog društva i državnih organa na kreiranju boljeg i kvalitetnijeg društva zasnovanog na demokratskim vrednostima.
Članovi Saveta za stvaranje podsticajnog okruženja za razvoj civilnog društva iz redova organizacija civilnog društva